Feli Moschos: Από το Λονδινάκι της... σε ένα προάστιο της Γαλλίας
Από το Λονδίνο σε ένα γαλλικό προάστιο, αυτή η ιστορία που διηγείται η πολύπλευρη και χαρισματική Feli Moschos αποκαλύπτει πολλά για την “πίσω όψη” πολυδιαφημισμένων και πολυπόθητων για τους καλλιτέχνες φεστιβάλ. Μέσα από γουλιές κρασί, μπουκιές κρουασάν και λίγη ιταλική πίτσα, εν τω μέσω ατελείωτων προβών και συνεχόμενων μετακινήσεων, η ταξιδιωτική εμπειρία που θα διαβάσετε παρακάτω δεν είναι μια από αυτές που κανείς θα αποκαλέσει “συνηθισμένες”. Για ακόμα μία φορά, κρατάμε ότι από τα ταξίδια δεν είναι απλώς οι φωτογραφίες και οι αναμνήσεις που μένουν, είναι και οι φιλίες που δημιουργούνται, οι άνθρωποι που συμπράττουν και δεν ξεχνούν ποτέ ο ένας τον άλλον.
Νοέμβριος 2016, λίγο πριν τα γενέθλιά μου. Πίνω καφέ με την αγαπημένη φίλη μεσόφωνο Σοφία Καπετανάκου. Μου κάνει μικρό κήρυγμα… Πως δεν πρέπει να ακούω την γνώμη των άλλων και πως σιγά σιγά πρέπει να πιστέψω στον εαυτό μου και να δοκιμάσω την τύχη μου στο εξωτερικό, ν’ αρχίσω να πηγαίνω σε ακροάσεις. “Ακροάσεις”! Πόσο απαίσια ηχεί αυτή η λέξη στ’ αυτί ενός τραγουδιστή όπερας. Δεν είσαι ποτέ έτοιμος για τέτοιες προκλήσεις, σύμφωνα με τους γύρω σου. Την επόμενη μέρα βρήκα στο Facebook μια αγγελία για ακρόαση μονωδών στο Λονδίνο για το ετήσιο φεστιβάλ όπερας της πόλης Baugé στη Γαλλία. Κάλεσα αμέσως στο τηλέφωνο τη φιλενάδα μου να την ενημερώσω ότι… θα πάω!
Λίγες εβδομάδες μετά, καταρρακωμένη από τον ξαφνικό θάνατο ενός φίλου, άφραγκη από την απαίσια δουλειά μου και πληγωμένη από τα βλέμματα των καθηγητών και των συμμαθητών μου στο ωδείο –βλέμματα που υποδείκνυαν πως δεν θα τα κατάφερνα– πήρα την απόφαση. Δανείστηκα χρήματα από τη μητέρα μου, έφτιαξα τη βαλίτσα μου και ταξίδεψα προς το αγαπημένο Λονδινάκι.
Φτάνοντας, με υποδέχτηκαν οι αγαπημένοι φίλοι μου Κατερίνα και Chris -πλέον και κουμπάροι μου-, καθώς θα περνούσα πέντε μέρες στο σπίτι τους. Το ταξίδι αυτό ήταν και μια καλή ευκαιρία να περάσω λίγο χρόνο μαζί τους. Το πρώτο μου απόγευμα ξεκίνησε με βόλτα στο Hyde Park! Ηρεμία και γαλήνη χαζεύοντας τους κύκνους στη λίμνη και τα σκιουράκια που έτρεχαν να κρυφτούν από τα σκυλιά των περαστικών. Την Κυριακή επιλέξαμε βόλτα στο κοντινό εμπορικό και pancakes! Ω ναι, είμαι αθεράπευτα γλυκατζού, φυσικά και θα επέλεγα pancakes με βατόμουρα, μπανάνες και μέλι!
Προς το βράδυ, άρχισα να μη νιώθω καλά και το ένστικτό μου μου έλεγε πως ήμουν άρρωστη… κι είχε δίκιο! Την επόμενη μέρα ξύπνησα άρρωστη. Μία μέρα πριν την πολυπόθητη ακρόαση! Πήρα έναν κουβά φάρμακα, έμεινα στο σπίτι με παρέα μια χοντρή γατούλα στον μικρό κήπο κι ήλπιζα να γίνω καλά το συντομότερο.
Ξημέρωσε και δεν μπορούσα να πιστέψω ότι θα τραγουδούσα άρρωστη στην πρώτη μου ακρόαση στο εξωτερικό. Ντύθηκα, πήρα το τρένο κι έφτασα αρκετά νωρίτερα από το ραντεβού μου. Περίμενα με αγωνία να περάσει η ώρα σ’ ένα καφέ απέναντι από το κτήριο της ακρόασης. Είχα το πρώτο νούμερο. Μπήκα μέσα στο κτήριο και με υποδέχτηκε ο μαέστρος Κωνσταντίνος Δημηνάκης. Είχε παρατηρήσει πως κρατούσα μια σακούλα με ελληνικά γράμματα και με χαιρέτησε στα ελληνικά. Τραγούδησα την άρια της Berta από την όπερα «Il Barbiere di Siviglia» του Gioacchino Rossini.
Ήταν από αυτές τις φορές που ένας τραγουδιστής σκέφτεται μέσα του “κι είμαστε ακόμα ζωντανοί στη σκηνή σαν ροκ συγκρότημα!”. Ναι, έχασα μερικά χρονάκια από τη ζωή μου εκείνη τη στιγμή, μεταφορικά μιλώντας. Η επιτροπή διάβασε στο βιογραφικό μου την ημερομηνία γέννησής μου και κατάλαβαν πως είχα γενέθλια. Μου ευχήθηκαν, τους ευχαρίστησα κι έφυγα. Ανακουφισμένη πια πως η εμφάνισή μου ήταν αξιοπρεπής, είχα άλλες δυόμισι μέρες να χαρώ το Λονδίνο και να γιορτάσω τα γενέθλιά μου.
Επισκέφτηκα φίλους που ζούσαν μόνιμα εκεί, τον Κάμιλ, τη Σεραίνα, την Ευγενία και την Πέννυ. Φαγητό και βόλτες, βόλτες, βόλτες! Μουσεία δεν επισκέφθηκα αρκετά, γιατί τα είχα δει σε προηγούμενα ταξίδια. Η χαρά μου ήταν απερίγραπτη, κυρίως όταν παρακολούθησα το μιούζικαλ «Wicked». Όσο για την Piccadilly Circus ή την Oxford Street ένα μήνα πριν τα Χριστούγεννα… απλώς μαγευτικά!
Όταν γύρισα στην Ελλάδα, επέστρεψα στην καθημερινότητά μου. Δεν με ενδιέφερε καν αν θα με επιλέξουν. Μ’ ένοιαζε πως είχα ζήσει μια πολύ ξεχωριστή εμπειρία.
Δεν ήταν ένα απλό ταξίδι για μένα, ήταν μια αίσθηση ελευθερίας σε μια ζωή που με έκανε να νιώθω εγκλωβισμένη.
Μερικές εβδομάδες μετά, στις 2:00 τα ξημερώματα, μου ήρθε ένα μέιλ πως με είχαν δεχτεί ως χορωδό στο ετήσιο φεστιβάλ της Opéra de Baugé. Τρία λεπτά αργότερα, αν έμπαινε κάποιος στο σπίτι μας, θα έβλεπε μια τρελή οικογένεια να χοροπηδά σαν τα πιθήκια.
Έφτασε ο Ιούλιος του 2017 και, έχοντας αποχαιρετήσει την καλλιτεχνική σεζόν στην Αθήνα, γέμισα πάλι τη βαλίτσα μου -μια πιο μεγάλη αυτή τη φορά- και ετοιμάστηκα να βουτήξω σε άγνωστα νερά ολομόναχη.
Φτάνοντας στην Baugé-en-Anjou με υποδέχτηκε ένα πολύ γλυκό ζευγάρι, ο συνθέτης Paul Patterson με τη σύζυγό του Hazel. Ήταν κι οι δυο εθελοντές στο φεστιβάλ. Μεγάλο μέρος του φεστιβάλ βασίζεται στον εθελοντισμό, κάτι με το οποίο είμαι αντίθετη (με εξαιρέσεις σε black swan events). Πιστεύω πως ο εθελοντισμός επαναπαύει τους θεσμικούς φορείς. Αντί να δίνονται κονδύλια για την πρόσληψη ανθρώπων που έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στην παραγωγή ενός έργου, οι φορείς βασίζονται στην ανιδιοτέλεια, το φιλότιμο και το μεράκι αυτών των ανθρώπων. Βασίζονται στο ότι έτσι κι αλλιώς θα το κάνουν τσάμπα! Γιατί, λοιπόν, να πληρωθούν;
Η Baugé είναι μια μικρή επαρχιακή πόλη κεντροδυτικά στη Γαλλία, περίπου δύο ώρες με το τρένο από το Παρίσι. Έμενα μαζί με άλλες τέσσερις κοπέλες σε σπίτι εθελοντών στην περιοχή Échemiré, σε απόσταση 8 χιλιομέτρων μακριά από το κέντρο της πόλης. Το σπίτι ήταν στη μέση του πουθενά, με κήπο, πισίνα και λίμνη με πάπιες! Διώροφο, με ξύλινα έπιπλα και ένα σορό παιχνίδια των παιδιών των ιδιοκτητών που τα είχαν αποθηκεύσει εκεί. Μέχρι και φλιπεράκι υπήρχε! Συγκοινωνία, όμως, δεν υπήρχε. Ο μόνος τρόπος για να μετακινηθούμε ήταν ο Paul με το αυτοκίνητό του. Κάθε πρωί στις 9:00 μας πήγαινε στο χώρο προβών, στο κέντρο, και το βράδυ στις 23:00 μας επέστρεφε. Ορισμένοι ήταν πιο τυχεροί από μένα και έμεναν στο αρχοντικό σπίτι που ήταν ο χώρος προβών ή έστω σε σπίτια εθελοντών μέσα στο κέντρο.
Ήταν η πρώτη φορά στη ζωή μου που έβλεπα ορχήστρα να κάνει πρόβα μέσα σε αχυρώνα κι αντίστοιχα για τους τραγουδιστές ο χώρος προβών ήταν πολύ περιορισμένος μέσα στο αρχοντικό σπίτι. Το φαγητό ήταν τρισάθλιο, αλλά ήμασταν ευγνώμονες, γιατί το είχαν αναλάβει εθελοντές κάτοικοι. Κάθε μέρα, οι μαγείρισσες ετοίμαζαν φαγητό (σαλάτα, κυρίως και γλυκό) για περίπου 80 άτομα. Μια μέρα κατά την διάρκεια των παραστάσεων, οι μαγείρισσες μας αποχαιρέτησαν και η παραγωγή μάς έβγαλε μια πιατέλα με τυρί και ψωμί για μεσημεριανό. Από εκείνη τη στιγμή ο καθένας φρόντιζε μόνος του το φαγητό του.
Όλη μέρα, για περίπου δέκα μέρες κάναμε πρόβες για τα τρία έργα που θα παρουσιάζονταν στο φεστιβάλ όπερας, «Lucia di Lammermoor», «La Clemenza di Tito» και «La Cenerentola». Ήμουν πάρα πολύ καλά προετοιμασμένη. Ήξερα όλα τα μέρη της φωνής μου απ’ έξω. Πρόκειται για ένα διεθνές φεστιβάλ με καλλιτέχνες απ’ όλο τον κόσμο. Πίστευα ότι θα υστερούσα σε σχέση με τους υπόλοιπους τραγουδιστές. Τελικά, ανακάλυψα πως τουλάχιστον οι μισοί ήταν αδιάβαστοι, είχαν δει το φεστιβάλ ως αρπαχτή και δεν είχαν μελετήσει πριν φτάσουν στην Baugé. Στο λίγο ελεύθερο χρόνο που είχαμε, οι περισσότεροι μελετούσαν κι εγώ ήμουν μόνη μου. Δεν υπήρχαν επιλογές για δραστηριότητες εκτός του τραγουδιού. Οι βόλτες στην πόλη ήταν η καλύτερη επιλογή. Μια μπουκιά από φρέσκο κρουασάν σε κάποια τοπική boulangerie και περπάτημα χωρίς κατεύθυνση. Κάποιες φορές πετυχαίναμε τη λαϊκή. Ήξερες πως θα με βρεις στον πάγκο με τα τοπικά τυριά. Οι επιλογές για φαγητό ήταν λίγες, άλλα η trattoria με την ιταλική πίτσα μού κέρδισε την καρδιά, κυρίως την περίοδο που είχαμε μείνει χωρίς φαγητό στο θέατρο.
Η παραγωγοί, Bernadette και ο John, ήταν ένα ζευγάρι ηλικιωμένων που για κάποιον ανεξήγητο λόγο κρατούσαν αυτό το φεστιβάλ ζωντανό από το 2003. Θεωρώ ανεξήγητο τον λόγο, διότι δεν ήταν τεχνικά καταρτισμένοι πάνω στην παραγωγή και σκηνοθεσία όπερας. Απλώς δύο λάτρεις του είδους. Η Bernadette είναι μία από τους τρεις πιο αγενείς σκηνοθέτες που έχω γνωρίσει στη ζωή μου. Έμαθα από νωρίς να την αποφεύγω για να μην τσακωθώ.
Οι μέρες περνούσαν με πολλή δουλειά, κυρίως ώσπου να κάνουν πρεμιέρα και τα τρία έργα. Υπήρχαν μέρες που είχαμε πρόβα το πρωί και παράσταση το βράδυ. Το θέατρο ήταν μία από αυτές τις κατασκευές με τέντα, που έχουν την δυνατότητα να στηθούν οπουδήποτε για περιοδεία. Ε, λοιπόν, η Opéra de Baugé είναι ένα μεγάλο θέατρο στην αυλή της Bernadette! Οι θεατές έρχονται από όλο τον κόσμο για... όπερα στην εξοχή! Το διάλειμμα διαρκεί τουλάχιστον 1,5 ώρα, ώστε οι θεατές να κάνουν το πικ νικ τους και αμέσως μετά να ξαναμπούν στο θέατρο για να παρακολουθήσουν τη συνέχεια του έργου. Είναι μία πάρα πολύ όμορφη εμπειρία για… τους θεατές. Γιατί αν είσαι ηθοποιός δεν είναι ό,τι καλύτερο το να είσαι στο κοστούμι σου επί 6 ώρες. Όταν τελείωναν οι παραστάσεις, πηγαίναμε στη μοναδική παμπ που ήταν ανοιχτή. Ορισμένοι έπιναν ως το πρωί. Οι Έλληνες ήμασταν, παραδόξως, οι πιο... συντηρητικοί της παρέας.
Μια μέρα που είχαμε ρεπό, ο Paul και η Hazel αποφάσισαν να πάνε εκδρομή και πήραν μαζί τους εμένα και μία από τις συγκατοίκους μου, την Alison. Μόνο αυτή είχε απομείνει μαζί μου στο σπίτι ως το τέλος. Επισκεφτήκαμε το Abbaye Royal de Fontervraud και φτάσαμε ως την άλλη άκρη του Pay de la Loire.
Άλλη μια ξεχωριστή στιγμή που θυμάμαι είναι η συναυλία μας σε ένα χωριουδάκι κοντά στη Baugé. Ένα απόγευμα, ορισμένοι από τους χορωδούς φορέσαμε τα καλά μας και μπήκαμε σε αμάξια με προορισμό την Église Saint-Denis de Pontigné. Βρέθηκα σε ένα πορτ μπαγκάζ φορώντας ένα χρυσό φόρεμα και χρυσές γόβες. Η εκκλησία ήταν γεμάτη! Ήταν τόσο συγκινητικό που σχεδόν όλοι οι κάτοικοι του μικρού χωριού είχαν έρθει να ακούσουν τις άριες και τα ντουέτα που θα τους τραγουδούσαμε. Είχα επιλέξει για άλλη μια φορά την άρια της Berta, γιατί με αυτήν ήταν που είχα καταφέρει να συμμετάσχω στο φεστιβάλ.
Δεν έλειψαν και τα δυσάρεστα γεγονότα από αυτό το ταξίδι. Ένας από τους συναδέλφους με μια χρόνια πάθηση υποτροπίασε λόγω της πίεσης και του άγχους των ημερών. Κάποιοι προσφερθήκαμε να τον προσέχουμε με βάρδιες. Μια μέρα ήμουν 24 ώρες άυπνη και βρώμικη, αλλά ευτυχώς πρόλαβα να φτάσω στο θέατρο στην ώρα μου για την παράσταση. Εκείνον τον μήνα στη Γαλλία τράβηξα όσες περισσότερες φωτογραφίες μπορούσα!
Θα ήθελα να συμμετέχω ξανά στο φεστιβάλ αν μου δινόταν η ευκαιρία, με την προϋπόθεση πως θα είχα εξασφαλίσει διαφορετικά τη διαμονή, τη μετακίνηση και το φαγητό μου. Ορισμένα από τα άτομα που συμπάθησα πολύ εκείνες τις μέρες επισκέφτηκαν μετά από καιρό την Αθήνα: η Χριστιάνα, η Ariane και η Justine. Δεν έχω συναντήσει ακόμα την Άλκηστη -Θεσσαλονικιά που μένει μόνιμα στην Αγγλία– αλλά ελπίζω να βρεθούμε κάποια στιγμή. Ίσως σε κάποιο ταξίδι μου στο αγαπημένο Λονδινάκι, μαζί με άλλα άτομα από την Baugé… Θυμάμαι, η Beatrice μου είπε λίγο πριν χωρίσουν οι δρόμοι μας: “Όποτε θες να έρθεις στο Λονδίνο, να ξέρεις ότι το σπίτι μου είναι και δικό σου. Μένω σε ένα πολύ μικρό δωμάτιο, αλλά θα το μοιραστώ μαζί σου”.
Συγχωρέστε με που δε σας έγραψα πολλές πληροφορίες για τα μέρη και αναλώθηκα πιο πολύ στις εμπειρίες. Τα ταξίδια, όμως, είναι οι άνθρωποι και οι ιστορίες τους. Κι εγώ, γι’ αυτές τις συγκεκριμένες περιπέτειες, έχω πολλά ακόμα να θυμηθώ... Τα καλύτερα όμως είναι ίσως αυτά που δεν τα μοιράζεσαι παρά με τον εαυτό σου.