Δουβλίνο: Λογοτεχνικές γωνιές για βιβλιοφάγους
Μία από τις 53 λογοτεχνικές πόλεις της UNESCO και γενέτειρα σπουδαίων και αναγνωρισμένων συγγραφέων σε όλο τον κόσμο, το Δουβλίνο, είναι ίσως από τα καταλληλότερα μέρη για τους λάτρεις της λογοτεχνίας. Η Ιρλανδία του Τζέιμς Τζόις, του Σάμιουελ Μπέκετ, του Όσκαρ Ουάιλντ, του Ουίλλιαμ Μπάτλερ Γέιτς αλλά και πολλών ακόμα κλασικών και σύγχρονων συγγραφέων, δεν έχει σε τίποτα να ζηλέψει άλλες μεγάλες πόλεις στον κόσμο.
Με αφορμή λοιπόν την επίσκεψη της φίλης-πια ψυχολόγου και book vlogger, Μάρθας Ρόδη -γνωστή και ως @malltta στα social media, σου προτείνω τα πιο λογοτεχνικά μέρη του Δουβλίνου που μπορείς να δεις σε μια σύντομη επίσκεψη σου.
Μάρθα Ρόδη και Γιώργος Βιτωράτος - Δουβλίνο, Ιρλανδία
Ξεκινώντας τη βόλτα από την O’Connell’s St. και το εμβληματικό The Spire, με κατεύθυνση στο νότιο κομμάτι της πόλης, θα βρεθείς έξω από το παλαιότερο ανεξάρτητο βιβλιοπωλείο της πόλης, το Books Upstairs. Ειδικεύεται στις ανθρωπιστικές επιστήμες - ειδικά στην ιρλανδική λογοτεχνία, την ποίηση, τον πολιτισμό και την ιστορία. Το όμορφα διατηρημένο γεωργιανό κτίριο στην οδό D'Olier Street στεγάζει ένα λογοτεχνικό καφέ στον πρώτο όροφο και είναι η έδρα του Dublin Review of Books. Η tote bag του βιβλιοπωλείου είναι fashion trend, ενώ λατρεύω το πρότζεκτ τους «Blind date with a book» -περιτυλιγμένα βιβλία που περιμένουν τον αναγνώστη τους- που θα βρεις δίπλα στο ταμείο. Εκτός από το καφέ που είναι ιδανικό σημείο για να διαβάσεις το βιβλίο σου, μπορείς να εξερευνήσεις και τον δεύτερο όροφο, που είναι αφιερωμένος αποκλειστικά στα μεταχειρισμένα βιβλία.
Λίγα μέτρα πιο κάτω βρίσκεται το Trinity College – ένα από τα σπουδαιότερα πανεπιστήμια στον κόσμο που χρονολογείται από το 1592. Εδώ σπούδασαν σπουδαίοι συγγραφείς, όπως οι: Σουίφτ, Γκόλντσμιθ, Στόκερ, Ουάιλντ, Μπέκετ κ.α. Ο καλύτερος τρόπος για να το εξερευνήσεις είναι με ένα από τα guided tours από τους φοιτητές του πανεπιστημίου - θα τους βρεις στην κεντρική είσοδο που σχεδιάστηκε από τον Τέοντορ Γιάκομπσεν το 1752. Υπάρχουν εξαιρετικά σημεία για να απολαύσεις την γεωργιανή αρχιτεκτονική του πανεπιστημίου καθώς και μικρές ιστορίες πίσω από σχεδόν κάθε κτίριο που υπάρχει σε αυτό, που το κάνει ακόμα πιο ειδυλλιακό για να απολαύσεις την ηρεμία σου με ένα βιβλίο. Το σημαντικότερο σημείο αναφοράς εδώ είναι το Book of Kells και η Παλαιά Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου. Το περίτεχνο αυτό βιβλίο περιλαμβάνει τα τέσσερα Ευαγγέλια και λέγεται πως είναι το καλύτερα εικονογραφημένο μεσαιωνικό χειρόγραφο στον κόσμο. Η έκθεση, καθώς και το Book of Kells, βρίσκεται κάτω από την Παλαιά Βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου, και εξηγεί πώς τέτοια μεσαιωνικά χειρόγραφα έχουν δημιουργηθεί (fun fact: οι σελίδες τους γυρίζονται κάθε 6 εβδομάδες). Τέλος, φτάνοντας στη Βιβλιοθήκη – ένα αρχιτεκτονικό κόσμημα βγαλμένο από παραμύθι – έχεις την ευκαιρία να δεις από κοντά μερικά από τα παλαιότερα βιβλία στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης και μιας συλλογής βιβλίων του Σαίξπηρ.
Book of Kells - Long Room στο Trinity College του Δουβλίνου
Για τη συνέχεια της λογοτεχνικής βόλτας σου μην κατευθυνθείς προς την Grafton Street, αλλά την Dawson Street και το βιβλιοπωλείο Hodges Figgis. Ιστορικό βιβλιοπωλείο από το 1768 και το τρίτο μακροβιότερο στον κόσμο, αγοράστηκε από τον βρετανικό κολοσσό Waterstones το 2011, αλλά διατήρησε την ιστορική και πολιτιστική σημασία του. Από τα καλύτερα βιβλιοπωλεία που έχω βρεθεί ποτέ, έχει όλες τις κατηγορίες που μπορείς να φανταστείς και ικανοποιεί και τον πιο απαιτητικό αναγνώστη. Αριστερά από την είσοδο βρίσκεται και μια αίθουσα μόνο με την Ιρλανδική λογοτεχνία, που σε κάνει να συνειδητοποιείς το πόσο σημαντική ιστορία στην παγκόσμια λογοτεχνία έγραψε και συνεχίζει να γράφει αυτός ο τόπος.
Επόμενη στάση στην ίδια οδό είναι η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ιρλανδίας και το αναγνωστήριο της με τη μεγάλη ροτόντα. Αν και χρειάζεται εισιτήριο, μπορείς απλά να ρίξεις μια γρήγορη ματιά χωρίς την απαίτηση να πληρώσεις. Η βιβλιοθήκη φιλοξενεί πάνω από μισό εκατομμύριο βιβλία και εθνικά έγγραφα, αλλά και το Genealogy Advisory Service, το οποίο σε βοηθά να ανακαλύψεις τις γενεαλογικές ρίζες σου. Ένα από τα αγαπημένα μου σημεία στη βιβλιοθήκη είναι και το Café Joly, ένα πανέμορφο, ήσυχο μέρος για να απολαύσεις τον καφέ σου με την παρέα ενός βιβλίου.
Στα λογοτεχνικά σημεία της πόλης ανήκει και το Merrion Square Park με το άγαλμα του Όσκαρ Ουάιλντ από τον Danny Osborne να ξαπλώνει σε έναν βράχο. Αν ο καιρός το επιτρέπει, υπάρχουν πολλά σημεία που μπορείς να απολαύσεις το βιβλίο σου, είτε ξάπλα στο γκαζόν ή σε ένα από τα παγκάκια του πάρκου. Το πιο δημοφιλές πάρκο όμως για διάβασμα - ακόμα και για τους Ιρλανδούς, είναι το St. Stephen’s Green, στο τέλος της Grafton Street. Ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες θα δεις αμέτρητο κόσμο να κάθεται εδώ και να απολαμβάνει το βιβλίο του ή να κάνει πικνίκ με την παρέα του -προσοχή στο φαγητό όμως γιατί οι πελαργοί θα ψάξουν κάθε ευκαιρία για να το αρπάξουν.
Το άγαλμα του Όσκαρ Ουάιλντ στο Merrion Square Park - Φωτογραφία: wikimedia.org
Λίγο πριν το τέλος, το Μουσείο Λογοτεχνίας της Ιρλανδίας, με το ακρωνύμιο MoLI - σε φόρο τιμής στη Μόλι Μπλουμ, είναι το νεότερο και σπουδαιότερο μουσείο λογοτεχνίας στο Δουβλίνο της Ιρλανδίας. Άνοιξε τον Σεπτέμβριο του 2019 μετά από συνεργασία μεταξύ της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ιρλανδίας και του University College του Δουβλίνου. Συνήθως, τα λογοτεχνικά μουσεία είναι επικεντρωμένα στους ίδιους τους συγγραφείς και τις ζωές του, παρά στη μαγεία της ανάγνωσης. Το MoLI λοιπόν είναι διαφορετικό. Δεν δίνει μόνο ζωή στους συγγραφείς του τόπου που άφησαν ιστορία, αλλά και στους νέους που την γράφουν τώρα. Φυσικά, δεν αποτελεί έκπληξη ότι ο Τζόις, ο οποίος φοίτησε σε αυτό το κτίριο, έχει μεγάλη παρουσία, με μια τεράστια ποικιλία σπάνιων εκδόσεων και χειρόγραφων που σίγουρα θα ενθουσιάσουν τους οπαδούς του μεγάλου μοντερνιστή της Ιρλανδίας. Υπάρχουν όμως και ηχογραφήσεις μερικών από τους σημερινούς κορυφαίους συγγραφείς της Ιρλανδίας που συζητούν για τη ζωή και τη συγγραφή τους, καθώς και χώρος για αναθέσεις εικαστικών έργων και περιοδικές εκθέσεις. Στην τελευταία μου επίσκεψη πριν λίγες ημέρες, το μουσείο είχε και μια αίθουσα γεμάτη μεταχειρισμένα βιβλία που μπορούσες να πάρεις σπίτι σου. Το The Commons Café που βρίσκεται στην έξοδο του μουσείου, είναι το ιδανικότερο σημείο για να απολαύσεις το βιβλίο σου με μια κούπα ζεστό καφέ και το μπραντς σου. Τα γλυκά του δεν με τρέλαναν, αλλά οι επιλογές σε πρωινό και μπραντς είναι ικανοποιητικές. Ο κήπος του μουσείου είναι απομονωμένος και ήσυχος, ό,τι ακριβώς χρειάζεται κανείς για ένα διάλειμμα από την πόλη.
Γιώργος Βιτωράτος - MoLI στο Δουβλίνο
Τέλος, η λογοτεχνία βρίσκεται σε κάθε γωνιά αυτού του τόπου, από το πασίγνωστο Temple Bar με το άγαλμα του Τζόις, μέχρι τα αμέτρητα ιστορικά βιβλιοπωλεία – όπως το The Winding Stair – που είναι και ένα από τα πιο δημοφιλή εστιατόρια της πόλης. Μερικές από τις παμπ που έχουν και λογοτεχνικό ενδιαφέρον είναι η The Duke, όπου σύχναζε ο Τζόις, καθώς και η Davy Burne’s Pub, όπου αναφέρεται μέσα στα βιβλία του. Ακόμα τρία από τα αγαπημένα μου λογοτεχνικά σημεία -που όμως απαιτούν παραπάνω ημέρες στην πόλη- είναι το Κέντρο Τζέιμς Τζόις στην Great George's St, η κρυφή Βιβλιοθήκη Marsh, που βρίσκεται στο St. Patrick's Close, δίπλα στον καθεδρικό ναό του Αγίου Πατρικίου, και το James Joyce Tower & Museum στην περιοχή Sandycove.
Ετοίμασε λοιπόν τη βαλίτσα σου και έλα να εξερευνήσουμε μαζί τις λογοτεχνικές γωνιές αυτής της πόλης.
